Meer vrouwen op zaal

<

PAMELA "PIXIE" COLMAN SMITH

>

<

PAMELA "PIXIE" COLMAN SMITH

>

Pamela "Pixie" Colman Smith (1878-1951)

Het Rider-Waite is al decennialang het meest herkenbare tarot deck in de Westerse wereld. Deze vorm van voorspellen en reflecteren op het eigen leven komt terug in films, series en boeken. Het deck bestaat uit 78 symbolische kaarten. Er is lang gedacht dat de heer A.E. Waite de kaarten zelf heeft ontwikkeld, maar niets is minder waar. De kaarten zijn namelijk ontworpen door één zeer bijzondere vrouw, Pamela Colman Smith. 

Pamela “Pixie” Colman Smith (1878) was Brits/Amerikaans illustrator, schrijver, performer, kostuum- en decormaker, mysticus, heks, synestheet, feministisch activist en de zoveelste vrouw die volgens historici tot haar dood samenwoonde met haar “beste vriendin”. Haar bekendere werken zijn Jamaicaanse versies van het traditioneel Afrikaanse mythische wezen Anansi de Spin. Deze God van wijsheid, verhalen, bedrog en kennis wordt tot op de dag van vandaag nog geprezen als verzetssymbool uit de Transatlantische slavernijtijd.  Pixie ging tijdens haar studie in de leer aan het Pratt Institute of Art and Design in New York bij Arthur Wesley Dow. Hij hielp haar bij het begrijpen en inzetten van haar aangeboren synesthesie. Dit is het neurologische fenomeen waarbij de stimulatie van het ene zintuig automatisch een ervaring bij een ander zintuig opwekt. Dit werkte bij Pixie van muziek naar beeld. Dow beargumenteerde in zijn invloedrijke werk Composition: A Series of Exercises in Art Structure for the Use of Students and Teachers (1899) een samensmelting van synesthesie, spiritualisme en kunst.

Pixie en Arthur Edward Waite 

In 1901 voegde Pixie (bijnaam gegeven door vooraanstaand Victoriaans actrice en zeer goede vriendin Ellen Terry) zich bij de ondergrondse Londense vereniging The Hermetic Order of the Golden Dawn, waar zij schrijver en mysticus Arthur Edward Waite ontmoette. Toen The Order uit elkaar viel, volgde ze Waite naar de Independent and Rectified Rite of the Golden Dawn. Deze verenigingen hielden zich bezig met hermetica, metafysica en magie. In 1909 huurde Edward Pixie in, om een nieuwe versie van de tarot decks te illustreren. Waite baseerde de betekenissen op symboliek van Éliphas Lévi en schreef de handleiding The Key to the Tarot. In dit naslagwerk noemde hij niet één keer Pixie’s naam. Ze stond niet in de beschrijving, of in een dankwoord. Er zijn bronnen waarin beschreven wordt dat hij meermaals afwijzend en onvriendelijk over haar sprak. Het is dan ook niet vreemd dat haar naam zeer toevallig niet op het doosje is verschenen. Desalniettemin is het Smiths artistieke intellect waar vandaag de dag nog decks, sieraden, posters, tatoeages, kleding en geïnspireerde decks of kunst van worden geproduceerd. 

Een korte tarot 101 

Een tarotdeck bestaat uit Grote en Kleine Arcana. De Grote Arcana gaan over grote levensgebeurtenissen en abstracte spirituele lessen. De Kleine Arcana heeft dezelfde opbouw als speelkaarten, maar met andere tekens. Deze kaarten gaan over alledaagse onderwerpen zoals werk, relaties en emoties. 

  • Staven: element vuur, creativiteit, energie, actie, passie, en de wilskracht om doelen te bereiken.
  • Bekers: element water, emoties, relaties, intuïtie, en spirituele groei. Het richt zich vaak op het hart en de gevoelsmatige aspecten van het leven.
  • Zwaarden: element lucht, denken, communicatie, uitdagingen, conflicten, en intellectuele processen. Het legt de nadruk op mentale aspecten van het leven.
  • Pentakels: element aarde, materiële aspecten, financiën, werk, gezondheid, en praktische zaken. Het richt zich op de concrete en fysieke aspecten van het dagelijks bestaan.
De eerste tekenen van tarotkaarten stammen uit Egypte rond de negende eeuw. 

The Hanged Man, Grote Arcana. Pentakels Zes, Kleine Arcana 

Pixie’s sporen 

Onder begeleiding van muziek tekende Pixie alle 78 kaarten binnen een half jaar. Hoewel Smiths naam dus decennialang niet op het doosje heeft gestaan, heeft zij zeker haar stempel achtergelaten. Beter gezegd, haar handtekening. Op elke afbeelding is rechtsonder haar krabbel te zien. Ook zijn de titels van de originele kaarten in haar eigen handschrift. Deze zijn later vervangen door een digitaal lettertype in sommige uitgaven. 

Smith haalde inspiratie uit bijvoorbeeld Edith Craig (dochter van Terry en mogelijke liefdespartner) en haar kat Snuffles, die zij liet poseren voor The Queen of Wands hof kaart. The Queen of Wands belichaamt eigenschappen als kracht, passie, moed en onafhankelijkheid. Deze kaart moedigt aan om met vastberadenheid en enthousiasme uitdagingen aan te gaan. 

Symbolen in The Queen of Wands

  • Troon zonder bovenkant: Duidt op eindeloze mogelijkheden en openheid voor avontuur.
  • Leeuwen op de troon: Symboliseert kracht, moed en de heerschappij over het element vuur.
  • Gouden kleding: Duidt op kracht, rijkdom en intensiteit van het innerlijke vuur.
  • Woestijn: Vertegenwoordigt hitte en vuur en kan wijzen op moeilijkheden die overwonnen zijn.
  • Rotsen naast de troon: Tonen standvastigheid, een sterke ziel en onafhankelijkheid.
  • Leeuwenhanger en zonnebloem: Verbinding met het teken Leo; de zonnebloem symboliseert vruchtbaarheid, vreugde en een connectie met de zon, die wordt geassocieerd met Leo in de astrologie.
  • Zwarte kat aan haar voeten: Geeft geluk aan en symboliseert de beheersing van donkere impulsen, intuïtie en onafhankelijkheid.

Zie hier de verschillende titels naast elkaar, er is een duidelijk verschil. 

Een historisch cliché 

Pixie verdiende naar eigen zeggen lang niet genoeg in vergelijking met de tijd die zij stak in het ontwikkelen van de kaarten. Ze uitte haar frustratie over het ondergewaardeerd worden als vrouwelijk kunstenaar meerdere malen in haar brieven aan vrienden zoals de Europese avant-garde kunstpromotor Alfred Stieglitz (tevens echtgenoot van Georgia O’Keeffe). Dit leidde uiteindelijk tot Colmans medewerking aan The Suffrage Atelier, waar zij bijdroeg aan het illustreren van posters, kaartjes en ander werk dat het vrouwelijk kiesrecht promootte. Helaas was ook dit geen vetpot. Pixie wist dat, ondanks haar vele invloedrijke vrienden (zoals Bram Stoker, schrijver van Dracula), zij nooit financiële zekerheid zou behalen. Gedurende haar leven verhuisde ze voortdurend tussen de Verenigde Staten en Groot-Brittannië. Begin de twintiger jaren erfde ze wat geld van een overleden oom, waardoor ze een huis in Cornwall kon kopen. Hier verbleef ze met haar vermoedelijke levenspartner Nora Lake, tot aan haar dood in 1951. Vrijwel haar volledige nalatenschap werd gebruikt om haar schulden af te lossen.

Pixie’s werk 

Geschreven en geïllustreerde werken

  • Annancy Verhalen – 1899.
  • A Broad Sheet, 13 edities door Pamela Colman Smith en Jack Yeats – 1902-03
  • Chim-Chim: Volksverhalen van Jamaica – 1905 
  • The Green Sheaf 13 edities 1903-04 

Essays

  • “A Protest Against Fear.” The Craftsman, vol. 11, no. 6, 1907, p. 728.
  • “Should the Art Student Think?” The Craftsman, vol. 14, no. 4, 1908, pp. 417-419.

Geïllustreerde werken 

  • Egerton, Alix. The Book of Hours. Kaft van Pamela Colman Smith. Green Sheaf Press, 1905.
  • Khamara, Smara. In the Valley of Stars There is a Tower of Silence, a Persian Tragedy. Kaft van Pamela Colman Smith. Green Sheaf Press, 1906.
  • Lyttelton, Edith. The Sinclair Family. Heath Cranton, 1925.
  • MacManus, Seamus. In Chimney Corners, Merry Tales of Irish Folklore. Harper and Brothers, 1899.
  • Smith, Pamela Colman. Fair Vanity. Doubleday and McClure, 1899.
  • The Golden Vanity and the Green Bed. Elkin Mathews, 1903.
  • Widdicombe Fair. Doubleday and McClure, 1899.
  • Stoker, Bram. Sir Henry Irving and Miss Ellen Terry in Robespierre, Merchant of Venice, The Bells, Nance Oldfield, The Amber Heart, Waterloo, etc.. Doubleday and McClure, 1899.
  • The Lair of the White Worm. William Rider and Son, 1911.
  • Terry, Ellen. The Russian Ballet. Sidgwick and Jackson, 1913.
  • Trelawney of the Wells. Set of Colour Prints. R.H. Russell, 1899.
  • Waite, A.E. The Rider-Waite Tarot Deck. William Rider and Son, 1909.
  • William Gillette as Sherlock Holmes. R.H. Russell, 1900.
  • Yeats, W.B. The Illustrated Verses of William Butler Yeats. Kaft, “The Land of Heart’s Desire,” by Pamela Colman Smith, R.H. Russell, 1898.

Mocht je meer willen weten over het leven van Pixie Colman Smith, dan verwijs ik je graag door naar de volgende linkjes!